ΠΟΣΟ ΕΙΛΙΚΡΙΝΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΝΤΗΛΙΑΚΟ ΣΑΣ;

Στις 29 Μαρτίου 2006, στο Ανώτατο Δικαστήριο της πολιτείας της Καλιφόρνιας, κατατέθηκε μια μήνυση που έκανε τον γύρο του κόσμου. Δύο πολύ μεγάλες δικηγορικές εταιρείες στρέφονται ενάντια σε 7 παραγωγούς αντηλιακών προϊόντων και σε 5 εμπορικά σήματα με την κατηγορία της συστηματικής εξαπάτησης του καταναλωτικού κοινού με ψεύτικες διαφημιστικές και παραπλανητικές αξιώσεις για την δυνατότητα των προϊόντων τους να προστατεύσουν από τον ήλιο και να μειώσουν τον κίνδυνο καρκίνου του δέρματος και άλλων ασθενειών του δέρματος.
Οι κατηγορούμενες εταιρείες και εμπορικά σήματα ήταν οι Schering-Plough (Coppertone); Sun Pharmaceuticals and Playtex Products (Banana Boat); Tanning Research Laboratories (Hawaiian Tropic); Neutrogena Corp and Johnson & Johnson (Neutrogena); and Chattem Inc.(Bullfrog). Το κατηγορητήριο 122 σελίδων περιέγραφε πως οι συγκεκριμένοι παραγωγοί αντηλιακών έκαναν σκόπιμα ψευδείς και παραπλανητικές αξιώσεις στις ετικέτες των προϊόντων τους, στις διαφημίσεις τους και στις ιστοσελίδες τους στο διαδίκτυο ζητώντας αποζημίωση και θεραπεία για τους πελάτες τους καθώς και ένα δημόσιο πρόγραμμα εκπαίδευσης των καταναλωτών για την προστασία από τον ήλιο που να πληρωθεί από την βιομηχανία αντηλιακών.
Μετά από αυτήν εξέλιξη στις ΗΠΑ, η ΕΕ έσπευσε να προστατεύσει την δικιά της βιομηχανία αντηλιακών. Στις 4 Μαΐου 2006 η ΕΕ εξέδωσε δελτίο τύπου: «Ύστερα από τη δημόσια διαβούλευση που άρχισε σήμερα, η Επιτροπή θα εκδώσει μια σύσταση η οποία θα εξασφαλίζει ότι η βιομηχανία, από το 2007, θα εφαρμόζει μια τυποποιημένη, απλή και κατανοητή επισήμανση των αντηλιακών προϊόντων». Ανάμεσα σε άλλα η ΕΕ τονίζει ότι παρά τους συχνούς ισχυρισμούς όπως π.χ. «sunblocker» και «ολική προστασία», κανένα αντηλιακό προϊόν δεν μπορεί να παράσχει πλήρη προστασία από την ακτινοβολία UV ενώ τα αντηλιακά προϊόντα δεν πρέπει να δίνουν την παραπλανητική εντύπωση ότι παρέχουν επαρκή προστασία για μωρά και μικρά παιδιά.

Με βάση το κατηγορητήριο, οι προσδιορισμοί για τον δείκτη προστασίας (SPF) αφορούν μόνο την ακτινοβολία UVB αλλά οι κατασκευαστές τους χρησιμοποιούν για να υπονοήσουν ένα παρόμοιο επίπεδο και για την ακτινοβολία UVA, το οποίο δεν ισχύει στην πραγματικότητα. Ενώ "το ηλιακό έγκαυμα" προκαλείται κυρίως από UVB ακτινοβολία, η ακτινοβολία UVA είναι υπεύθυνη για την γήρανση του δέρματος, προσβάλει το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα και είναι σημαντικός συνεισφέρων παράγοντας του καρκίνου του δέρματος. Επίσης, ο προσδιορισμός «αδιάβροχο» είναι παραπλανητικός καθώς όλα τα αντηλιακά χάνουν την αποτελεσματικότητα τους όταν βυθίζονται στο νερό και δεν υπάρχει κανένα πρότυπο μέτρησης της αποτελεσματικότητας κατά της ακτινοβολίας UVA. Εκατομμύρια άνθρωποι σε όλο τον κόσμο είχαν εξαπατηθεί. Καθώς τα αντηλιακά σταματούσαν την UVB ακτινοβολία που είναι υπεύθυνη για το κοκκίνισμα του δέρματος (ερύθυμα), οι άνθρωποι μπορούσαν να μείνουν περισσότερη ώρα κάτω από τον ήλιο χωρίς άμεσες ενοχλήσεις πιστεύοντας ότι το προϊόν που χρησιμοποιούν τους προστατεύει. Η δήλωση της Διεθνούς Επιτροπής ‘Eρευνας για τον Καρκίνο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας επιβεβεβαιώνει: «αρκετές σχετικές επιδημιολογικές μελέτες έχουν παρουσιάσει σημαντικά υψηλότερους κινδύνους για το μελάνωμα (καρκίνους του δέρματος) στους χρήστες αντηλιακών απ' ό,τι στους μη χρήστες. Τα προστατευτικά αποτελέσματα των αντηλιακών μπορούν να ξεπεραστούν από την υπερβολική έκθεση βασισμένη στην ψεύτικη υπόθεση ότι τα αντηλιακά καταργούν εντελώς τα δυσμενή αποτελέσματα της ηλιακής ακτινοβολίας».

Στις 2 Ιουλίου 2009 δόθηκε στην δημοσιότητα μια νέα έρευνα για τα αντηλιακά προϊόντα στην αγορά των ΗΠΑ (1):

· Μόνο 5% από τα 1,571 προϊόντα της έρευνας ακολουθούσαν τα κριτήρια της έρευνας για ασφάλεια και αποτελεσματικότητα, παρέχοντας προστασία για UVA ακτινοβολία, ήταν σταθερά κάτω από το ηλιακό φως και περιείχαν λίγες ή καθόλου ουσίες με ενδείξεις ή υποψίες για προβλήματα υγείας. Η έρευνα βασίστηκε σε εκατοντάδες επιστημονικές μελέτες, πρότυπα της βιομηχανίας καλλυντικών για τον έλεγχο της αντηλιακής αποτελεσματικότητας , κυβερνητικές και ακαδημαϊκές βάσεις
· Ποσοστό 5% των προϊόντων με τουλάχιστον δείκτη προστασίας SPF 30 παρέχουν προστασία μόνο για την UVB ακτινοβολία και δεν περιέχουν φίλτρα ή συνδυασμούς ουσιών που να παρέχουν προστασία για την πιο επικίνδυνη UVA ακτινοβολία.
· Πάρα πολλά προϊόντα (41%) περιέχουν ουσίες που μπορεί να μην είναι σταθερές από μόνες τους ή σε συνδυασμούς. Τα αντηλιακά «καταστρέφονται» από τον ήλιο μέσα σε λίγα λεπτά ή ώρες, επιτρέποντας την ακτινοβολία να περάσει στο δέρμα.
· Η παραπλάνηση συνεχίζεται. Εκφράσεις όπως «προστασία για όλη την ημέρα», «μπλοκάρει όλες τις επικίνδυνες ακτίνες» δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα αλλά βρέθηκαν στις συσκευασίες.
· Πάρα πολλά αντηλιακά χρησιμοποιούν νανοσωματίδια. Αν και μελέτες δείχνουν ότι το οξείδιο του ψευδαργύρου (zinc oxide) και το διοξείδιο του τιτανίου (titanium dioxide) δεν διαπερνούν το δέρμα υπάρχουν έντονοι προβληματισμοί για την χρήση τους. Οι επιστήμονες ανησυχούν τόσο για τις περιπτώσεις τραυματισμένου ή προβληματικού δέρματος (ιδίως μετά από έκθεση στον ήλιο) όσο και για το περιβάλλον και άλλους οργανισμούς όπως βακτήρια ή θαλάσσια Αντηλιακά σε σκόνη ή σπρέι με νάνο-υλικά θεωρούνται πιο επικίνδυνα λόγω μεγαλύτερης απορρόφησης τους από τους πνεύμονες.
· Οι κίνδυνοι για την υγεία παραμένουν. Αρκετά από τα συστατικά των αντηλιακών κυκλοφορούν στο αίμα και μερικά σχετίζονται με αλλεργικές αντιδράσεις ή ακόμα και με ορμονικές διαταραχές.
· Νέα προϊόντα με πολύ μεγάλο δείκτη προστασίας SPF (50-100+) σε προκαλούν να καθήσεις περισσότερο στον ήλιο. Δυστυχώς παρέχουν προστασία με πολύ μικρή διαφορά (1-2%) από ένα αντηλιακό με SPF 30 ενώ επιβαρύνουν τον οργανισμό με διπλάσια ή τριπλάσια φίλτρα, αρκετά από τα οποία απορροφούνται στο σώμα. Αντηλιακό με δείκτη 15 απορροφά το 93% της UVB ακτινοβολίας ενώ με δείκτη 30 απορροφά το 97%.


Έχουμε ανάγκη τον ήλιο. 15 λεπτά είναι αρκετά για να ενεργοποιήσουν την σύνθεση της βιτ. D στο σώμα μας και να μας βοηθήσουν στην πρόληψη ασθενειών όπως οστεοπόρωση, διαβήτη, αρθρίτιδα, κατάθλιψη, παχυσαρκία, ακόμα και παθήσεις του ανοσοποιητικού συστήματος. Νωρίς το πρωί και αργά το απόγευμα για «ηλιοθεραπεία» και μπάνιο, ομπρέλα, καπέλο, γυαλιά και λοιπά προστατευτικά.
Με το αντηλιακό σας, για να έχετε το αποτέλεσμα που υποδηλώνει ο δείκτης προστασίας του προϊόντος, πρέπει να χρησιμοποιείται την ποσότητα που χρησιμοποιούν κατά την εργαστηριακή δοκιμασία του (2mg/cm2), περίπου 6 με 7 κουταλιές του γλυκού ή 35-40 γραμμάρια για ολόκληρο το σώμα. Εφαρμόστε τουλάχιστον 30 λεπτά πριν την έκθεση στον ήλιο και σε συχνά χρονικά διαστήματα (τουλάχιστον ανά 2 ώρες.
Προτιμείστε αντηλιακά προϊόντα με φυσικά φίλτρα (zinc oxide, titanium dioxide) και ρωτείστε αν περιέχουν νάνο-σωματίδια. Αν δεν γνωρίζουν στο κατάστημα, γράψτε στον κατασκευαστή, είναι υποχρεωμένος να σας απαντήσει.

ΠΑΙΔΙΚΑ ΣΑΜΠΟΥΑΝ ΜΕ ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ

ΠΑΙΔΙΚΑ ΣΑΜΠΟΥΑΝ ΜΕ ΤΟΞΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ
Μήνυση κατά εταιρειών για διοξίνη και φορμαλδεΰδη σε βρεφικά και παιδικά καλλυντικά

Εδώ και πολλά χρόνια, πλένουμε και λούζουμε και πλατσουρίζουμε τα παιδιά μας με «απαλά» και «δερματολογικά» και «κλινικά» ελεγμένα και «υποαλλεργικά» σαμπουάν που παράγονται από πετρέλαιο και συνθετικές ενώσεις που παράγουν καρκινογόνες ουσίες, διοξίνη και φορμαλδεύδη. Με βάση τα αποτελέσματα έρευνας (1) που αποκάλυψε την ύπαρξη καρκινογόνων ουσιών στα βρεφικά προϊόντα, γονείς και άλλοι καταναλωτές κατέθεσαν μήνυση στις 19 Μαρτίου στην πολιτεία Μίτσιγκαν μεταξύ των άλλων κατά των εταιρειών Johnson & Johnson , Procter and Gamble, Kimberly Clark, Gerber και Mustela απαιτώντας ιατρική παρακολούθηση των παιδιών και άλλων που χρησιμοποίησαν τα προϊόντα για την μέτρηση των κινδύνων για την υγεία τους από την έκθεση σε καρκινογόνες ουσίες. Οι χημικές ουσίες ΔΙΟΞΙΝΗ 1-4 και ΦΟΡΜΑΛΔΕΫΔΗ σχετίζονται με καρκίνο και δερματικές αλλεργίες και δεν αναγράφονται στην συσκευασία του προϊόντος καθώς είναι ακαθαρσίες διαδικασιών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή καλλυντικών

ΔΙΟΞΙΝΗ 1-4
Παράγεται κατά την αιθοξuλίωση (ethoxylation) όπου τα συστατικά των καλλυντικών επεξεργάζονται με αιθυλενοξείδιο, για την διάλυση λιπαρών ουσιών μέσα στο νερό και την δημιουργία καθαριστικών ουσιών, απορρυπαντικών, αφρών για σαμπουάν, σε οδοντόκρεμες, προϊόντα υγιεινής και σαπούνια ή καθαριστικά για οικιακή και βιομηχανική χρήση. Είναι απαγορευμένη ουσία στα καλλυντικά στην ΕΕ και τον Καναδά. Βρέθηκε σε 32 από τα 48 προϊόντα που ελέγχθηκαν (67%). Πολύ συνηθισμένες ουσίες στα παιδικά καλλυντικά που παράγεται με αιθοξυλίωση είναι το SAUDIUM LAURETH SULFATE, PEG -100 stearate, Polyethylene, CETEARETH-20. Από διάφορες μελέτες κατηγορίες ουσιών που επιμολύνονται είναι αυτές με κατάληξη (-eth) όπως myreth, oleth, laureth, ceteareth, αυτές που ξεκινούν με PEG και άλλες που περιέχουν στο όνομα τους polyethylene, polyethylene glycol, polyoxyethylene, ή oxynol. Η διοξίνη αποτελεί κίνδυνο και για τους εργαζόμενους κατά την παραγωγή τους αλλά και για το περιβάλλον. Από τον Παγκόσμια Οργανισμό Υγείας θεωρούνται τα καλλυντικά ως σημαντική πηγή απελευθέρωσης διοξίνης στις δεξαμενές νερού.


ΦΟΡΜΑΛΔΕΥΔΗ
Ύποπτη καρκινογόνος ουσία και χρησιμοποιείται μόνη της σαν συντηρητικό ή ελευθερώνεται στα καλλυντικά από διάφορα άλλα συντηρητικά όπως Quaternium-15, DMDM hydantoin, Imidazolidinyl urea, Diazolidinyl urea, Sodium Hydroxymethylglycinate. Είναι απαγορευμένη ουσία στην Σουηδία και της Ιαπωνία ενώ επιτρέπεται στον Καναδά μέχρι συγκέντρωση 0.2% . Στην ΕΕ επιτρέπεται μέχρι 0.1% για τα προϊόντα για την περιποίηση του στόματος και 0,2 για τα υπόλοιπα προϊόντα, ενώ τα τελικά προϊόντα που περιέχουν φορμαλδεΰδη ή ουσίες που ελευθερώνουν φορμαλδεΰδη πρέπει να περιλαμβάνουν υποχρεωτικά στην επισήμανση την ένδειξη: «περιέχει φορμαλδεΰδη», εφόσον η συγκέντρωση φορμαλδεΰδης στο τελικό προϊόν υπερβαίνει το 0,05 %. Βρέθηκε σε 23 από τα 28 προϊόντα που ελέγχθηκαν (82%).

ΤΟΞΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ
Βρέφη και μωρά έρχονται σε επαφή καθημερινά με πολλά προϊόντα με πολλές και διαφορετικές συνθετικές ουσίες. Στην ίδια έρευνα, βρέθηκαν σε 17 από τα 28 προϊόντα που ελέγχθηκαν (61%) να περιέχουν και τις δύο ουσίες, διοξίνη και φορμαλδεΰδη . Σε άλλα προϊόντα που δεν ανιχνεύθηκαν αυτές οι ουσίες, άλλες και ίσως πιο επικίνδυνες ουσίες όπως συνθετικά χρώματα και αρώματα είχαν χρησιμοποιηθεί. Ο νομοθέτης απαιτεί αξιολόγηση της ασφάλειας που παρουσιάζει το τελικό προϊόν για την ανθρώπινη υγεία. Για το σκοπό αυτό, ο κατασκευαστής θα πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις γενικές τοξικολογικές ιδιότητες των συστατικών, τη χημική τους δομή και το επίπεδο της έκθεσης του καταναλωτή στα συστατικά αυτά αλλά και τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά έκθεσης των περιοχών του σώματος στα οποία εφαρμόζεται το προϊόν ή του πληθυσμού για τον οποίο προορίζεται. Απαιτεί μάλιστα ειδική αξιολόγηση για τα καλλυντικά προϊόντα που προορίζονται για χρήση από παιδιά κάτω των τριών ετών και για τα καλλυντικά προϊόντα που προορίζονται αποκλειστικά για χρήση στην ιδιαίτερη εξωτερική προσωπική υγιεινή. Επιτρέπει όμως ο νομοθέτης «απόσταγμα (πετρελαίου), μεσαία υδρογονοαποθειωμένα (αριθ. CAS 64742-80-9) και βαζελίνη (πετρελαίου), κατεργασμένη με αλουμίνα (αριθ. CAS 85029-74-9) και δεκάδες παράγωγα πετρελαίου όταν «είναι γνωστή η όλη πορεία της διύλισης και μπορεί να αποδειχθεί ότι η ουσία από την οποία προέρχεται δεν είναι καρκινογόνος».

ΤΟΞΙΚΑ ΔΩΡΑ ΣΕ ΝΕΕΣ ΜΗΤΕΡΕΣ
Ηδη από τον Σεπτέμβριο του 2008, η «Επιτροπή για την Aειφόρο Aνάπτυξη για την Υγεία» (C2DS) απηύθυνε έκκληση στα μαιευτήρια της Γαλλίας να σταματήσουν τη διανομή δωρεάν καλλυντικών προϊόντων για μωρά στις νέες μητέρες, προϊόντα τα οποία αποτελούν επικίνδυνο κοκτέιλ τοξικών ενώσεων. Οι επιστήμονες, ο τοξικολόγος Andre Cicolella, ο παιδίατρος και ενδοκρινολόγος Charles Sultan με επικεφαλής τον καθηγητή Dominique Belpomme (ογκολόγο στο Νοσοκομείο Georges Pompidou και πρόεδρος της ARTAC –Ενωση για την Ερευνα Αντικαρκινικών Θεραπειών κατέληξαν σε συμπεράσματα που θα ανησυχήσουν τις μητέρες που καθημερινά χρησιμοποιούν υγρά μαντηλάκια, αφρόλουτρα και σαμπουάν για να καθαρίσουν τα μωρά τους. Τα καλλυντικά για μωρά ή παιδιά δεν διαφέρουν από αυτά για τους ενήλικες παρά μόνο στην συσκευασία. Κρέμες και λοσιόν για το σώμα ή το πρόσωπο, αφρόλουτρα, κρέμες για την αλλαγή πάνας, υγρά μαντηλάκια … όλα υπόσχονται την «προστασία του δέρματος του βρέφους», «κλινικά δοκιμασμένα», «δερματολογικά ελεγμένα», «εγκεκριμένα από γιατρούς» ακόμα και «υποαλλεργικά» χαρακτηριστικά που δεν συμβαδίζουν με την σύνθεση τους. Για να διαβάσετε τον κατάλογο των συστατικών που χρησιμοποιούνται ίσως χρειάζεται πτυχίο χημείας για να αποκωδικοποιήσετε ουσίες όπως phenoxyethanol, mιthylparaben, propylparaben, butylparaben, isobutylparaben, EDTA.
Οι περισσότερες από τις τοξικές ουσίες που χρησιμοποιούνται ανησυχούν τους επιστήμονες επειδή είναι ενδοκρινικοί διαταράκτες δηλαδή επηρεάζουν το σύστημα των ορμονών και μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα γονιμότητας, γενετικές ανωμαλίες, νευρολογικές διαταραχές και καρκίνο. Παρόλο που οι διάφορες αυτές ουσίες έχουν δοκιμαστεί, και οι συγκεντρώσεις που χρησιμοποιούνται είναι πολύ μικρές, οι ερευνητές φοβούνται για τις συνδυασμένες επιδράσεις όλων αυτών των χημικών ουσιών. Στην περίπτωση των καλλυντικών, δεν είναι ότι η δόση κάνει το δηλητήριο, αλλά η επαναλαμβανόμενη και μεγάλης διάρκειας έκθεση σε ιδιαίτερα ευαίσθητους οργανισμούς όπως τα βρέφη και τα παιδιά.

Διαβάστε
1. Κατεβάστε ολόκληρη την έρευνα από την σελίδα της Εκστρατείας για Ασφαλή Καλλυντικά http://www.safecosmetics.org/downloads/NoMoreToxicTub_Mar09Report.pdf
2. ΑΣΦΑΛΗ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΑ http://www.facebook.com/home.php#/group.php?gid=135052600077

ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΑΡΤΕΛ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ

ΕΛΛΑΔΑ, 2006 ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ ΚΑΛΛΥΝΤΙΚΩΝ
Οργιάζει η παραπλάνηση των καταναλωτών
Ξαφνικά, το υπουργείο Ανάπτυξης ανακάλυψε τις παραπλανητικές πρακτικές που γίνονται και με τις εκπτώσεις
Με... επίπληξη «καθάρισαν» προς το παρόν τα καταστήματα καλλυντικών όσον αφορά στις παραπλανητικές μεθόδους που εφαρμόζουν σε βάρος των καταναλωτών με την ανοχή των μέχρι σήμερα ηγεσιών του υπουργείου Ανάπτυξης.
Συγκεκριμένα, πρόκειται για την πρακτική σύμφωνα με την οποία στα καταστήματα αυτά αναγράφεται ως λιανική τιμή πώλησης στα καλλυντικά η τιμή μετά τον υπολογισμό της έκπτωσης του 30% που σχεδόν όλοι διαφημίζουν ότι πραγματοποιούν, με αποτέλεσμα ο καταναλωτής φτάνοντας στο ταμείο να περιμένει να γίνει εκεί η έκπτωση επί της αναγραφόμενης τιμής, μη γνωρίζοντας ότι η έκπτωση έχει ήδη γίνει. Ακόμη, στις περιόδους των εκπτώσεων τα καταστήματα αυτά διαφημίζουν ότι πραγματοποιούν εκπτώσεις 50%-60% και σ' αυτή συνυπολογίζουν το 20%-30% που κάνουν όλο το χρόνο. Απέναντι σε όλα τα παραπάνω η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης εξαντλεί την αυστηρότητά της σε επιστολή συστάσεων κάνοντας λεονταρισμούς για επιβολή προστίμων εάν δε «συμμορφωθούν» μέχρι το τέλος του Μάη.
Οσο για τους ενιαίους τιμοκαταλόγους με ίδιες λιανικές τιμές που προτείνουν οι προμηθευτές στα εμπορικά καταστήματα γι' αυτά τα είδη και για το γεγονός ότι όλα σχεδόν τα καταστήματα καλλυντικών κάνουν το ίδιο ποσοστό έκπτωσης, ο σχετικός φάκελος παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.



2007 ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
Κάτι μύρισε στα καλλυντικά η Επιτροπή Ανταγωνισμού
Επειτα από πολύμηνη έρευνα, οι υπηρεσίες της αξιολογούν τα στοιχεία που συνέλεξαν και τέλη Απριλίου ολοκληρώνεται η εισήγηση
Τη «μύτη» της στην πολυτελή αγορά των αρωμάτων και καλλυντικών –ο τζίρος της οποίας αγγίζει ούτε λίγο ούτε πολύ 1,3 δισ. ευρώ– βάζει η Επιτροπή Ανταγωνισμού, επιχειρώντας να διακρίνει πίσω από τη γυαλιστερή εικόνα του κλάδου πρακτικές, που ενδεχομένως δεν συνάδουν με τους κανόνες του Δικαίου του ανταγωνισμού, και τις επιπτώσεις τους στον τελικό καταναλωτή. Επειτα από πολύμηνη έρευνα, οι υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής αξιολογούν την περίοδο αυτή τα στοιχεία που συνέλεξαν και υπολογίζεται ότι περί τα τέλη Απριλίου θα έχει ολοκληρωθεί η σύνταξη της σχετικής εισήγησης, αφού η υπόθεση έχει ενταχθεί στις προτεραιότητές της. Πληροφορίες, δε, αναφέρουν πως ένα από τα συμπεράσματα που μέχρι στιγμής προκύπτει από την εξέταση των στοιχείων, είναι ότι στη λιανική αγορά καλλυντικών οι τιμές της ίδιας μάρκας δεν παρουσιάζουν διαφορές από κατάστημα σε κατάστημα.
Ο αυτεπάγγελτος έλεγχος στο σύνολο της αγοράς καλλυντικών προκειμένου να αποκωδικοποιηθούν οι κανόνες του παιχνιδιού, ξεκίνησε με αφορμή μια καταγγελία και μια έρευνα. Η καταγγελία υποβλήθηκε από την εταιρεία Notos Com εναντίον των εταιρειών Estee Lauder, L’ Oreal, Γερολυμάτος, Γρ. Σαράντης και Parfums Christian Dior Hellas, για τη συμπεριφορά που από κοινού επέδειξαν, όταν αυτή αποφάσισε να προχωρήσει σε εκπτώσεις 60% σε ορισμένα προϊόντα. Η έρευνα έγινε από την αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Ανάπτυξης για τη διαμόρφωση, αναγραφή των λιανικών τιμών των καλλυντικών και τις εκπτώσεις που γίνονται. Διαπιστώθηκε τότε ότι όλα σχεδόν τα καταστήματα λιανικής πώλησης καλλυντικών εφάρμοζαν αρχικά λιανικές τιμές πώλησης που τους πρότειναν με τιμοκαταλόγους οι προμηθεύτριες εταιρείες και επ’ αυτών, σχεδόν όλα τα καταστήματα, καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους παρείχαν σταθερή έκπτωση σε ποσοστό 30%. Για τον έλεγχο της νομιμότητας των ενεργειών αυτών, ο φάκελος παραπέμφθηκε στην Επιτροπή Ανταγωνισμού.
Ο κλάδος των καλλυντικών προϊόντων θεωρείται από τις πιο δυναμικές αγορές, που σε πανευρωπαϊκό επίπεδο φθάνει το αστρονομικό ποσό των 60 δισ. ευρώ, με κυριότερους καταναλωτές φυσικά τις γυναίκες, αν και τα τελευταία χρόνια προς τέρψιν των εταιρειών του χώρου αυξάνεται και το ενδιαφέρον των ανδρών.
Η καταγγελία
Περίπου τέτοια εποχή ένα χρόνο πριν, στην Επιτροπή Ανταγωνισμού υποβάλλει καταγγελία η Notos Com εναντίον των εταιρειών Estee Lauder, L’Oreal, Γερολυμάτος, Γρ. Σαράντης και Parfums Christian Dior Hellas, σημαντικότατες παρουσίες όλες τους στην αγορά των καλλυντικών. Σύμφωνα, λοιπόν, με όσα αναφέρονται σε αυτήν, για την περσινή περίοδο των χειμερινών εκπτώσεων, η Notos Com αποφάσισε να προσφέρει μέσα από το Notos Galleries επιλεγμένη γκάμα επώνυμων καλλυντικών προϊόντων που αντιπροσωπεύει η ίδια με έκπτωση 60%. Δυνατότητα που προσέφερε και στα άλλα δίκτυα λιανικής πώλησης καλλυντικών. Οποιο κατάστημα καλλυντικών ήθελε θα μπορούσε να διαθέσει τα ίδια προϊοντα με έκπτωση 60%. Οπως λέγεται, τη δυνατότητα αυτή αξιοποίησε η Sephora Μαρινόπουλος που διαχειρίζεται τα καταστήματα Sephora και Beauty Shop, ενώ η αλυσίδα Hondos δεν ακολούθησε. Ωστόσο, οι παραπάνω πέντε εταιρείες αντέδρασαν στην προοπτική του 60%, υποστηρίζοντας μεταξύ άλλων ότι δεν δικαιούται η εταιρεία να προχωρήσει σε αυτού του ύψους την έκπτωση. Στο διά ταύτα, όλες μαζί την ίδια ημέρα –την πρώτη ημέρα των εκπτώσεων– απέσυραν από το Notos Galleries όλες τις αισθητικούς που απασχολούσαν εκεί. Μάλιστα, στην καταγγελία γίνεται λόγος για σύμπραξη των εταιρειών αυτών με μεγάλη εταιρεία λιανικής, η οποία –όπως λέγεται– διέθετε προϊόντα της Notos Com με χαμηλότερα ποσοστά εκπτώσεων σε σχέση με εκείνα που γίνονταν σε άλλες εταιρείες.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι εταιρείες υποστήριξαν προς την Επιτροπή Ανταγωνισμού πως απέσυραν τις αισθητικούς (οι αισθητικοί είναι υπάλληλοι των εταιρειών και όχι των καταστημάτων λιανικής όπου εργάζονται) επειδή οι πωλήσεις που πραγματοποιούν τα προϊόντα τους μέσα από το Notos Galleries είναι χαμηλές και ως εκ τούτου είναι μάλλον ασύμφορο να απασχολούν εκεί προσωπικό. Το γιατί δεν το έπραξαν νωρίτερα είναι ένα ερώτημα. Επίσης, ερώτημα αποτελεί γιατί στην πορεία οι τέσσερις από τις πέντε εταιρείες τοποθέτησαν εκ νέου αισθητικούς στο κατάστημα, αφού δεν πραγματοποιούν σε τούτο το σημείο λιανικής ικανές πωλήσεις.

ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ 2007
ΕΙΣΗΓΗΣΗ προς την Ολομέλεια της Επιτροπής Ανταγωνισμού (ΕΑ) με την οποία θα ζητεί την επιβολή προστίμων σε βάρος εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον κλάδο εμπορίας καλλυντικών και αρωματικών προϊόντων, προετοιμάζεται να διαβιβάσει η Γενική Διεύθυνση Ανταγωνισμού.

Η Γενική Διεύθυνση έχει ολοκληρώσει την πολύμηνη διαδικασία συλλογής στοιχείων για το κύκλωμα εισαγωγής και εμπορίας καλλυντικών και στο πλαίσιο της επεξεργασίας τους διαφάνηκαν κάτι περισσότερο από ενδείξεις περί καταστρατήγησης των όρων ανταγωνισμού από επιχειρήσεις του κλάδου.

Την υπόθεση άρχισε να διερευνά η EA μετά από σχετική παραπομπή του υφυπουργού Ανάπτυξης, κ. Γιάννη Παπαθανασίου, ο οποίος το Μάιο του 2006 κατήγγειλε ότι σχεδόν όλα τα καταστήματα του κλάδου ακολουθούσαν εναρμονισμένη τιμολογιακή πολιτική.

Πηγές αναφέρουν ότι η Ανεξάρτητη Αρχή προχώρησε και σε αυτεπάγγελτο έλεγχο σε εισαγωγικές εταιρείες, σε ορισμένες από τις οποίες διενήργησε αιφνιδιαστικές επισκέψεις.

Πάντως, πριν την παραπομπή του θέματος στην Ανεξάρτητη Διοικητική Αρχή, το υπουργείο είχε πραγματοποιήσει έλεγχο στον κλάδο μέσω της υπηρεσίας Τιμών Βιομηχανικών Προϊόντων και Φαρμάκων, κατά τον οποίο, όπως τότε είχε ανακοινωθεί, καταγράφηκαν ιδιαιτέρως σοβαρά κρούσματα παραπλάνησης των καταναλωτών.

Ειδικότερα, από τα στοιχεία του ελέγχου για την πολιτική τιμών στον κλάδο καλλυντικών, προέκυψε ότι όλα σχεδόν τα καταστήματα λιανικής εφάρμοζαν αρχικά τις ίδιες τιμές, που ήταν οι λιανικές τιμές πώλησης που πρότειναν με ενιαίους τιμοκαταλόγους οι προμηθεύτριες εταιρείες, καθώς και ότι επί αυτών των τιμών και πάλι σχεδόν όλα τα καταστήματα, καθ' όλη τη διάρκεια του έτους παρείχαν σταθερή έκπτωση σε ποσοστό 30%.

Σε ό,τι αφορά τα ζητήματα παραπλάνησης των καταναλωτών που τέθηκαν στο πλαίσιο της ίδιας έρευνας, από το υπουργείο είχε τονιστεί ότι ο τρόπος αναγραφής των εκπτώσεων εντός των καταστημάτων, καθώς και επί των προϊόντων, ήταν τέτοιος ώστε ο καταναλωτής προσερχόμενος στο ταμείο να θεωρεί ότι θα τύχει σημαντικής έκπτωσης, που όμως έχει ήδη υπολογιστεί επί της αναγραφόμενης τιμής

ΚΑΡΤΕΛ ΔΙΣ ΣΕ ΣΑΜΠΟΥΑΝ, ΑΡΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΑΠΟΡΡΥΠΑΝΤΙΚΑ

ΓΑΛΛΙΑ: Το Γαλλικό Συμβούλιο Ανταγωνισμού ξεκίνησε έρευνα στις εταιρείες επώνυμων αρωμάτων στην Γαλλία το 1998 και αποφάσισε τον Μάρτιο του 2006 να βάλει πρόστιμα συνολικού ύψους 46,2 εκατομμυρίων Ευρώ σε 13 εταιρείες αρωμάτων και σε τρεις εταιρείες διανομής που ειδικεύονται σε είδη πολυτελείας. Σύμφωνα με την επιτροπή, οι εταιρείες είχαν έρθει σε συμφωνία με τους διανομείς τους, εξασφαλίζοντας ότι τα προϊόντα τους πωλούνται σε συγκεκριμένη τιμή εξαφανίζοντας οποιαδήποτε πιθανότητα ανταγωνισμού ανάμεσα στους έμπορους λιανικής πώλησης.
Τα μεγαλύτερα πρόστιμα επιβλήθηκαν στους τρείς διανομείς: Marionnaud, €12.8m, Sephora €9.4m και Nocibe €6.2m ανάλογα με την βαρύτητα εμπλοκής κάθε εταιρείας στο καρτέλ.
Ανάμεσα στις εταιρείες αρωμάτων, τα μεγαλύτερα πρόστιμα επιβλήθηκαν στην LOreal €4.2m, Chanel και Christian Dior €4.1m και €2.2m αντίστοιχα, Yves Saint-Laurent €1.8m, Guerlain €1.7m και στην ELCO που αντιπροσωπεύει τις εταιρείες Clinique και Estee Lauder €1.6m. Μικρότερα πρόστιμα επιβλήθηκαν στις εταιρείες Shiseido France, Givench, Beaute Prestige, που αντιπροσωπεύει τις μάρκες Jean-Paul Gaultier, Issey Miyake και Kenzo Parfums.
Το σύστημα ελέγχου του καρτέλ περιελάμβανε πιέσεις και απειλές ενάντια σε κάθε διανομές που δεν δεχόταν να εφαρμόσει τις τιμές που επέβαλε η εταιρεία αρωμάτων εμποδίζοντας τον ανταγωνισμό να πουλήσει σε χαμηλότερες τιμές. Αν και οι εταιρείες προϊόντων πολυτελείας επιτρέπεται να εξασκούν σημαντικό έλεγχο στην διανομή των προϊόντων τους, στην συγκεκριμένη περίπτωση εμπόδιζαν τους διανομείς να θέτουν τα δικά τους περιθώρια κέρδους και κατά συνέπεια την λιανική τιμή.

ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Ανταγωνισμού επέβαλε πρόστιμα ύψους €37m για συμφωνημένη τεχνητή αύξηση τιμών στις εταιρείες Sara Lee, Unilever και δύο τμήματα της Henkel για προϊόντα όπως οδοντόκρεμες, ντους τζελ Fa και υγρά σαπούνια πιάτων Pril. Οι εταιρείες διατηρούσαν επικοινωνία μεταξύ τους σχετικά με τις δικές τους ενέργειες αλλά και τις κινήσεις των εταιρειών λιανικής πώλησης. Η υπόθεση ήρθε στο φως μετά από κατάθεση της εταιρείας Colgate-Palmolive η οποία συμμετείχε στο καρτελ και στην οποία δεν επιβλήθηκε πρόστιμο.

Ο «Κύκλος του Κάστρου» ή στα γερμανικά «Schlossrunde» ονόμαζαν τις συναντήσεις τους οι υπεύθυνοι μεγάλων εταιρειών καλλυντικών όπου συζητούσαν τις ετήσιες πωλήσεις τους, το κόστος των διαφημίσεων, τις παρουσιάσεις νέων προϊόντων και τις αυξήσεις των τιμών στην Γερμανιή αγορά ύψους 1,5 δις. Ευρώ. Το Γερμανικό Ομοσπονδιακό Γραφείο Καρτέλ επέβαλε πρόστιμα από 250,000 έως 2.1 εκ. Ευρώ σε 9 εταιρείες και 13 πρώην και νυν στελέχη των εταιρειών αυτών. Οι εταιρείες που συμμετείχαν ήταν Clarins, L'Oreal, Chanel, Cosmopoloitan Cosmetics Prestige (νέο όνομα P&G Prestige Products), Coty Prestige Lancaster, Estee Lauder, LVMH Parfums & Kosmetik, Shiseido και YSL Beaute

ΙΤΑΛΙΑ

Οι Ιταλικές αρχές Ανταγωνισμού ξεκίνησαν ανακρίσεις σε μερικές από τις μεγαλύτερες Εταιρείες καλλυντικών μετά από κατηγορίες για ρύθμιση των τιμών. Τα Ιταλικά τμήματα εταιρειών L'Oreal, Henkel, Unilever, Proctor & Gamble, Sara Lee και Reckitt Benckiser θεωρούνται ύποπτες για την δημιουργία καρτέλ στο χώρο των καλλυντικών. Οι αρχές (AGCM) ξεκίνησαν την έρευνα μετά από πληροφορίες για ανταλλαγές πληροφοριών μεταξύ των εταιρειών σχετικά με τις αυξήσεις τιμών και τις διαπραγματεύσεις με τους διανομείς Η διαδικασία πρέπει να ολοκληρωθεί μέχρι τις 12 Ιουνίου 2009